Centar za građansko obrazovanje (CGO) je danas, u velikoj sali CGO-a, organizovao Evropski kafe, u saradnji sa fondacijom Friedrich Ebert (FES). Gosti Evropskog kafea za mlade bili su: Danijel Kalezić, predsjednik Upravnog odbora Queer Montenegro, Valentina Minić, poslanica Demokratske Crne Gore i Miloš Nikolić, poslanik Demokratske partije socijalista (DPS) koji su sa predstavnicima srednjoškolskih i studentskih organizacija, ali i omladinskih organizacija i podmladaka političkih partija razgovarali na temu Koliko su mladi u Crnoj Gori ujedinjeni u različitostima?.
Evropski kafe je ovorila Tamara Milaš, saradnica na programima u CGO-u, koja je prisutne podsjetila na istraživanje CGO-a i FES-a Mladi – društveni dekor ili društveni kapital? čiji podaci ukazuju da mladi u Crnoj Gori najveću socijalnu distancu pokazuju prema homoseksualnim osobama (38%), HIV pozitivnim osobama (32%), migrantima (27%), ali i prema osobama sa mentalnim poteškoćama (16%), dok su najtolerantniji, odnosno, najmanju socijalnu distancu iskazuju ka studentima, osobama sa fizičkim invaliditetom, penzionerima i osobama sa oštećenjem vida ili sluha (3%). U tom kontesktu, Milaš je istakla da se ”mora posebno obratiti pažnja na rad onih koji kreiraju javno mnjenje i koji raznim kanalima, kako medijskim tako i političkim, šalju poruke javnosti kako bi se razvijalo razumijevanje prema različitostima i tolerancija”.
Danijel Kalezić, predsjednik Upravnog odbora Queer Montenegro, naglasio je da je posljednji Prajd pokazao da se političari u Crnoj Gori i dalje stide da podrže ljudska prava LGBT osoba, pa čak i onda kada je cijeli Prajd posvećen borbi protiv nasilja. ”Većina političkih aktera pravi različite političke kalkulacije kada je podrška ljudskim pravima LGBT osoba u pitanju, pogotovo uoči izborne godine koja je pred nama, pritom zaboravljajući da glasačko tijelo svih političkih partija čine i same LGBT osobe. Usljed izostanka podrške članova i članica Vlade, ove godine zabilježen je porast broja slučajeva fizičkog nasilja”, saopštio je Kalezić. Kalezić je istakao da je ”većina onih koji donose odluke o našim životima, znala podržavati ljudska prava LGBT osoba dok im je to politički odgovaralo i bila jedna od vrućih tema tokom procesa pregovora o pristupanju EU”. Kalezić je zaključio da je podrška političkih aktera sada potrebnija više nego ranije jer su globalne političke prilike sve više takve da su ljudska prava u sve većem riziku i izrazio nadu da će mladi u političkim partijama kao i nove političke partije zauzimati dosljedniji i principijelniji stav kad je riječ o zaštiti ljudskih prava.
Valentina Minić, poslanica Demokratske Crne Gore ocijenila je da je “Crna Gora danas daleko od društva u kojem se poštuju ljudska prava. Država je pokazala nemoć da u jednom autokratskom sistemu, kreiranom od strane malog broja moćnika, obezbijedi bilo kakvu sigurnost i slobodu svojim građanima.” Ona je dalje to obrazložila navodeći da se niz prava građanima i građankama svakodnevno krši i da za to ne postoji uspostavljen sistem odgovornosti, i da “LGBT zajednica preživljava sudbinu svih građana, uz dodatno negodovanje tradicionalne sredine kao prepreke bržem prihvatanju različitosti.” Objašnjavajući pristup partije koju predstavlja ona je poručila: “Demokrate kao jednu od svojih temeljnih vrijednosti imaju toleranciju, a nju nose školovani, energični, mladi ljudi čistih biografija, spremni da se suoče sa mnogim izazovima koji ih čekaju na putu pomirenja duboko podijeljenog crnogorskog društva. Bez ikakvih predrasuda se borimo za prava svih naših građana, a posebno marginalizovanih grupa. Jedini prema kojima pokazujemo nultu toleranciju su ljudi iz kriminalnog miljea, uz svo poštovanje njihovih zakonom regulisanih prava”.
Miloš Nikolić, poslanik Demokratske partije socijalista (DPS) zahvalio je na pozivu i rekao da su mladi u Crnoj Gori, a pogotovo mladi u politici jedan novi talas koji vodi državu nekim novim, prosperitetnijim putem. Takođe, on je ukazao da mladi iz političkih partija, onih na vlasti i onih u opoziciji moraju raditi zajedno na poboljšanju cjelokupnog društva. odgovarajući na pitanje da li da li su u poslaničkom klubu DPS-a razgovarali o mogućem organizovanom dolasku na Povorku ili makar o tome da delegiraju predstavnika Nikolić je izjavio: ”U poslaničkom klubu DPS-a nije postojala određena vrsta inicijative da se iko od članova kluba pojavi na Prajdu, ali smo razgovarajući na tu temu se složili da pripadnicima LGBT osoba treba pružiti svu podršku.” On je takođe napravio paralelu između prvog Prajda koji je organizovan 2013. godine i ovogodišnjeg i rekao da je evidentno da se stanje u Crnoj Gori po ovom pitanju u mnogome popravilo. ”Neophodno je raditi na emancipaciji svih građana i građanski jer će se upravo tom emancipacijom doći do ispravnog stava o pravima LGBT osoba i upravo će edukovanje na ovu temu smanjti rigdan stavcjelokupne javnosti po pitanju LGBT prava koji se javlja ili zbog neznanja ili iz straha”, zaključio je Nikolić
Cilj Evropskog kafea je kreiranje platforme za otvorene i plodonosne neformalne diskusije koje će doprinijeti unaprijeđenju saradnje različtih društvenih grupa i institucija, inteziviranju komunikacije, mapiranju postojećih izazova i definisanju prijedloga za njihovo prevazilaženje, kao i informisanje o posebnim aspektima procesa pristupanja Crne Gore EU, pa je stoga dio ovog događaja bio posvećen i razgovoru o ulozi mladih u ovim procesima.
Tokom protekle dvije godine, CGO je kroz Evropski kafe organizovao brojne sastanke između predstavnika civilnog društva, na jednoj strani i nacionalnih i međunarodnih donosioca odluka u okviru pregovaračkog procesa, na drugoj strani. Od 2017. godine Evropski kafe se organizuje i sa mladima. Gosti Evropskog kafea do sada su bili: ambasador Mitja Drobnič, tadašnji šef Delegacije EU u Crnoj Gori, Aleksandar Andrija Pejović, glavni pregovarač za vođenje pregovora o pristupanju Crne Gore EU, Gudrun Elizabet Štajnaker, tadašnja ambasadorka SR Njemačke u Crnoj Gori, Zoran Pažin, ministar pravde u Vladi Crne Gore i potpredsjednik Vlade Crne Gore, zatim predstavnici opozicije građanske profilacije – Miodrag Lekić, predsjednik DEMOS-a, Aleksa Bečić, predsjednik Demokrata Crne Gore i Dritan Abazović, predsjednik Ujedinjene reformske akcije (URA) – sa kojima smo govorili o tome da li žive evropske vrijednosti u Crnoj Gori i na koji način se građanska opozicija bori za njih. Naši gosti su dalje bili Jozo Radoš, poslanik Evropskog parlamenta i član Parlamentarnog odbora EU i Crne Gore za stabilizaciju i pridruživanje (POSP), Milivoje Katnić, glavni specijalni tužilac u Crnoj Gori sa saradnicima, ambasador Slovačke Republike u Crnoj Gori, Roman Hloben, ambasador SR Njemačke u Crnoj Gori Hans Ginter Matern i Veselko Grubišić, ambasador Republike Hrvatske u Crnoj Gori.
Ovaj Evropski kafe je okupio 30 mladih, uglavnom članova omladinskih i studentskih organizacija kao i podmladaka političkih partija.
Miloš Knežević, saradnik na programima