Centar za građansko obrazovanje (CGO) danas je uputio Ministarstvu prosvjete Inicijativu za unaprijeđenje nastavnog procesa koji se odnosi na temu antifašizma i antifašističkog nasljeđa u cilju spriječavanja širenja vaninstitucionalnog i nenaučnog osporavanja antifašizma.
Nakon informacije da je policija efikasnom akcijom otkrila počionica ovog vandalskog čina, CGO izražava posebnu zabrinutost da se radi o vrlo mladom čovjeku koji je prošao ključne obrazovne faze, a da nema adekvatna znanja o značaju antifašizma.
CGO je i ranije ukazivao na nedostatnosti obrazovnog sistema kad je riječ o obrazovanju o antifašizmu, ali i nedostatak jasne i efektivne državne politike u promociji antifašističkog nasljeđa. To rezultira niskim stepenom znanja o principima antifašizma, antifašističkoj borbi i antifašističkom nasljeđu kod mladih ljudi. Na primjer, nalazi našeg istraživanja, sprovedenog među studentskom populacijom krajem 2017.godine, pokazali su da više od polovine tadašnjih studenata/kinja Univerziteta Donja Gorica (53,3%) i više od trećine studenata/kinja Pravnog fakulteta Univerziteta Crne Gore (36%) nije znalo što se desilo 13. jula 1941.godine, tj. zašto na taj dan Crna Gora obilježava jedan od najznačajnijih državnih praznika.
Takođe, sve je očiglednija zastupljenost nenaučnog revizionističkog sagledavanja događaja koji se vežu za period tokom i nakon Drugog svjetskog rata, i to kroz vaninstitucionalne izvore znanja o ovom periodu, a u koje spadaju porodica, mediji, vjerske organizacije, socijalne mreže, itd.
CGO cijeni da je neophodno temeljno sagledavanje svih izazova koje predmetni planovi i programi, nastavni materijal i metodologija, imaju prilikom predavanja antifašizma. Takođe, pozivamo nadležne da u što skorijem periodu radi suštinskog i efikasnog unaprijeđenje obrazovanja o anitifašizmu izvrše temeljnu analizu, kako izazova predavanja antifašizma na nacionalnom nivou, tako i sagledavanja lokalnih specifičnosti i uključenje brojnih aktera u društvu.
Uz Inicijativu smo predložili opšti set mjera za koje se nadamo da će u sadržajnom i metodološkom smislu upotpuniti nastavni proces na temu antifašizma i uticati na suzbijanje negativnih trendova koji su se počeli opasno manifestovati u našem društvu, i ponudili svoju stručnu podršku.
Ukoliko ne dođe do pravovremene reakcije nadležnih organa, ovo značajno poglavlje naše istorije i cjelokupno antifašističko nasljeđe će biti pod prijetnjom da postane kontroverzno za građane i građanke Crne Gore, a samim tim i da dođe do šireg osporavanja antifašizma kao temeljne vrijednosti Crne Gore. Zato je podjednako važno da osim otkrivanja i sankcionisanja počinioca ovog skrnavljenja spomenika, obrazovne vlasti preduzmu aktivnosti kojima će se slični nemili incidenti spriječiti a uspostavljati kultura njegovanja antifašističkih ideala i odavanja počasti antifašističkim herojima.
Miloš Vukanović, savjetnik