Centar za građansko obrazovanje (CGO) uputio je Ministarstvu saobraćaja i pomorstva prijedlog za izmjene i dopune Zakona o bezbjednosti saobraćaja na putevima sa ciljem da se reguliše odgovornost putarskih preduzeća za saobraćajne nezgode, kao i to da procenat od naplaćenih kazni bude usmjeren za izgradnju i saniranje postojećih puteva.
Od usvajanja Zakon o bezbjednosti saobraćaja na putevima, niko nije postavio pitanje: zašto nije regulisana odgovornost putara za slučajeve saobraćajnih nezgoda? Određene dionice, a posebno one na sjeveru Crne Gore su u lošem stanju, a situacija se pogoršava u zimskom periodu. Zakon o saobraćaju koji sadrži više od 330 članova, nijednim članom nije predvidio odgovornost putara, iako se veliki broj saobraćajnih nezgoda dešava upravo zbog puteva koji se loše ili uopšte ne održavaju.
Prošle godine, Evropski parlament je usvojio direktivu EU o saobraćajno-tehničkim i građevinsko-inženjerskim mjerama koje se odnose na povećanje bezbjednosti koje pruža putna infastruktura. Te norme su trebale da budu uvrštene u novi zakon o saobraćaju, posebno zbog činjenice da se posljednjih godina broj motornih vozila u Crnoj Gori povećao i da naša zemlja ima veliki tranzit. Dodatno, Crna Gora je na putu da postane članica EU, što znači i da svoje zakonodavstvo u svim oblastima treba da uskladi sa zakonodavstvom EU.
Ukoliko se pojavi rupa na putu, putari imaju zadatak da je u najkraćem roku obilježe saobraćajnim znakom, a zatim tu rupu i otklone. Ukoliko dođe do saobraćajne nezgode prije nego što je znak postavljen, putari bi morali da nadoknade štetu, a u najtežim slučajevima bi se utvrđivala i odgovornost odgovornih lica u preduzeću.
Po važećim zakonskim propisima, kada vozač naiđe na otvoren šaht i naglo skrene i sudari se s drugim vozilom, on će biti okrivljen, a ne putar. To treba da se promijeni jer do sada ni policija nije podnosila prijave protiv putarskih preduzeća niti su se ona smatrala obaveznim da nešto preduzmu. U Crnoj Gori u 2012. dogodilo se 8 610 saobraćajnih nezgoda u kojima je nastradalo* 1732 lica**. Značajan broj saobraćajnih nesreća se može spriječiti boljim održavanjem puteva i drugačijom preraspodjelom novca od saobraćajnih kazni tako da se više sredstava ulaže u bezbjednost, a ne da ide na potpuno druge stvari.
S obzirom na visoke kazne koje predviđa Zakon o saobraćaju, npr: novčana kazna do 150€ za vozača koji prije uključivanja vozilom u saobraćaj ne zaustavi vozilo i ukloni blato sa točkova, postavlja se pitanje: Zašto se nije regulisalo Zakonom da se procenat od naplaćenih kazni u saobraćaju direktno usmjeri za izgradnju i saniranje postojećih puteva?
Danilo Ajković, saradnik na programima
_______
* Nastradala lica obuhvataju povrijeđena i poginula lica
** Podaci Zavoda za statistiku Crne Gore – Monstat po mjesecima www.monstat.org