Centar za građansko obrazovanje (CGO) ocjenjuje da juče predstavljeni Radni dokument EK o stanju u poglavljima 23 i 24 potvrđuje naše navode da Crna Gora u ovim oblastima stagnira, a u nekim dijelovima bilježi i regresiju.
Ovaj dokument nastavlja da eksplicitnije i dublje ukazuje na probleme koji su rezultat izostanka suštinske političke volje da se proces pregovora sa EU i demokratizacije Crne Gore izvede valjano, kao i na primat partijskog nad javnim interesom.
Evropska komisija ukazuje i na pitanja koje je ranije i CGO, sa kolegama u sektoru, problematizirao a koji se osobito odnose na stanje u pravosuđu, medijima i borbi protiv korupcije.
U tom kontekstu, iznimno je važno i što Evropska komisija daje osvrt na Sudski savjet koji je sebe u posljednjem periodu iznimno negativno pozicionirao, počev od načina sprovođenja intervjua sa kandidatima (o čemu su kolege iz Akcije za ljudska prava (HRA) detaljno i argumentovano obavijestile javnost), preko sukoba interesa određenih članova Sudskog savjeta u odnosu na intervjuisane kandidate, a što su CGO, HRA, Institut alternativa i MANS procesuirali i prema Agenciji za spriječavanje korupcije (ASK). Evropska komisija je jasno izrazila i svoju zabrinutost u odnosu na ponovni treći mandat predsjednice Vrhovnog suda uprkos Ustavu koji postavlja ograničenje na dva mandata, ali i zbog drugih spornih reizbora predsjednika sudova koji su već imali dva mandata, dovodeći u pitanje način na koji Sudski savjet tumači Ustav i zakon. Ovim se suštinski potvrđuje partijsko-partikularno odlučivanje Sudskog savjeta uz ignorisanje ustavnog i zakonskog okvira.
Evropska komisija smatra spornim i dodjelu kredita i stanova po povlašćenih uslovima predstavnicima pravosuđa, a na što su ukazivali i kritički glasovi u Crnoj Gori jer se time utiče na nezavisnost pravosuđa a u korist onih koje takve povlastice dijele predstavnicima pravosuđa odnosno Vlade Crne Gore.
CGO je i kroz svoje nalaze upozoravao na selektivnost i nevoljnost ASK-a da temeljno, čak i po konkretnim prijavama, provjeri imovinske kartone javnih funkcionera. U ovom segmentu, i EK konstatuje da rezultati tih provjera na slučajnoj uzorku, uključujući nezakonita bogaćenja, promjene imovine i porijeklo imovine, ostaju nedostatni.
Sloboda medija se označava kao jedna od najkritičnih oblasti sa fokusom na izostanak učinka u procesurianju napada na novinara i na partijskom zauzimanju RTCG. „Tokom prve polovine 2019, nekoliko razriješenja od strane Savjeta RTCG i menadžmenta RTCG (koji su se desili tokom 2018) su poništeni od strane sudova. U rano ljeto 2019, Skupština je imenovala novi Savjet RTCG. Neprimjeren politički uticaj i pritisci ostaju pitanje koje izaziva zabrinutost“, stoji u ovom dokumentu. CGO podsjeća da se ovo odnosi na nezakonite smjene kritički orijentisanih članova Savjeta RTCG koji pravdu još traže kroz, kako i EK vidi, ispolitizirano pravosuđe, poput Gorana Đurovića. Takođe, to se odnosi i na Andrijanu Kadiju, bivšu generalnu direktorku RTCG, Vladana Mićunovića, bivšeg direktora TVCG i Aleksandra Mirkovića, bivšeg urednika RTCG1 a koji su svi redom smijenjeni u brutalnom partijskom čišćenju RTCG, kada je i CGO bio zloupotrijebljen od strane naručilaca i izvođača radova tih prljavih radnji. Danas je RTCG upravo onakav kakav ga je DPS i htio – zatvoren za argumentovana drugačija i kritička mišljenja sa povremenim simuliranjima te drugosti kroz već prepoznate i nove snage među igračima DPS-a. Dobro je što je to toliko očigledno da se i u Briselu jasno vidi.
Daliborka Uljarević, izvršna direktorka