Povodom 2. novembra – Međunarodnog dana okončanja nekažnjivosti zločina nad novinarima, Centar za građansko obrazovanje (CGO) ponovo poziva nadležne institucije da, kroz punu primjenu svojih nadležnosti, obezbijede elementarne uslove za rad novinarima, a političke donosioce odluka da ne osnažuju tenzije koje dodatno usložnjavaju poziciju novinara u Crnoj Gori. CGO ukazuje i da resorno Ministarstvo nije dokazalo retoričku posvećenost ovom pitanju u praksi.
CGO podsjeća da najveći broj slučajeva napada na novinare i imovinu medija u Crnoj Gori, od 2004. do kraja 2021. godine, nikada nije dobio odgovarajući epilog. Zabrinjavajuće je i da se bilježi pojačan intenzitet prijetnji i napada na novinare i novinarske ekipe tokom 2021.godine – Jelena Jovanović (mart 2021), Sead Sadiković (mart 2021), Esad Kočan (mart 2021), ekipa TV Vijesti (april 2021), ekipa TV Budve (april 2021), Nebojša Šofranac (april 2021), Dragan Bursać (maj 2021), Darko Šuković (maj 2021), Slavica Kruščić Vasović (jun 2021), ekipa TV Cetinja (jul 2021), Jelena Jovanović (jul 2021), Milka Tadić Mijović (avgust 2021), ekipa TV Vijesti (avgust 2021), Tamara Nikčević (avgust 2021), Tanja Šuković (septembar 2021), ekipa TV N1 (septembar 2021), Mirka Dević (oktobar 2021).
Najnoviji Izvještaj Evropske komisije za Crnu Goru konstatuje da je napredak po pitanju slobode izražavanja „i dalje veoma ograničen“ i da su preporuke od prošle godine samo djelimično adresirane, iako su iz Vlade bile najave da će ovo pitanje pozicionirati kao prioritetno. Naglašava se i da najteži slučajevi napada na novinare, poput ubistva glavnog i odgovornog urednika dnevnih novina „Dan”, ostaju bez adekvatnog i potpunog odgovora.
Oštra podijeljenost crnogorskog društva reflektuje se i na medijsku scenu koja je postala talac interesnih grupa. Takav ambijent nije podsticajan za nezavisno i profesionalno izvještavanje, ali često jeste za napade na medije i medijske poslenike. Bez zaštite novinara nema funkcionalne vladavine prava koja mora biti prioritet svake vlasti. Istovremeno, uloga je i novinara i medija da dignu glas protiv takvog ambijenta, i pokažu solidarnost bez obzira da li ugroženi kolega ili koleginica dolazi iz medija koji im je ideološki blizak ili ne. Slobodni i profesionalni mediji su važan akter u izgradnji i odbrani demokratske političke kulture, pri čemu Kodeks novinara Crne Gore mora biti vodič u izvještavanju u javnom interesu.
CGO će nastaviti da podsjeća na sve slučajeve napada na novinare dok se oni ne razriješe. Na talasu obećanja da će se, između ostalog baviti i ovim slučajevima, nova većina je dobila podršku potrebnu za izbornu pobjedu. Do sada, obećanja u tom dijelu nisu ispunjena. Stoga, CGO poziva resorno Ministarstvo javne uprave, digitalnog društva i medija, Upravu policije i Tužilaštvo da ulože više napora u zaštiti slobodne riječi i integriteta svih novinara i novinarki u Crnoj Gori.
Damir NIKOČEVIĆ, koordinator za razvoj