Povodom 17. novembra – Međunarodnog dana studenata, Centar za građansko obrazovanje (CGO) ukazuje na nepovoljan status studentske populacije, koja ostaje na marginama javnih politika. Donosioci odluka bi u morali uložiti napore kako bi se obezbijedila stabilnija budućnost studentima, koji se sve češće, tokom ili po završetku studija, odlučuju na odlazak iz zemlje.
Vlada Crne Gore još uvijek nije usvojila prijedlog novog Zakona o visokom obrazovanju, kojim bi bili riješeni suštinski nedostaci u toj oblasti, posebno na nivou Univerziteta Crne Gore (UCG), koji već dugo ostaje u znaku negativnih praksi. Vlada nije ušla ni u izmjenu drugih zakonskih rješenja, čime je onemogućena valorizacija diploma stečenih po modelu studija 3+2 na tržištu rada.
Nedostatak praktične nastave, uz paralelnu obimnost teorijske, kao i zanemarivanje neformalnih vidova obrazovanja, ne osiguravaju sticanje primjenjivih znanja. Praktična nastava u trenutnoj formi ne ostvaruje svoju suštinu, jer se i dalje najčešće izvodi u prostorijama fakultetskih jedinica i od strane akademskog osoblja. Stoga je neophodno obogatiti njen program uvođenjem stručnjaka iz prakse koji bi, po mogućnosti izvan amfiteatra, dijelili vještine i znanja iz svog iskustva, uvezujući teoriju sa praktičnim vještinama.
CGO ocjenjuje i kako Program stručnog osposobljavanja nije dovoljan mehanizam u izgradnji budućih stručnjaka jer, iako konceptualno dobar, ne podliježe dovoljnim kontrolama kojima bi bile spriječene česte zloupotrebe od strane poslodavaca, koje se negativno odražavaju i na njegov kvalitet. U tom dijelu, sličan program morao bi biti uspostavljen još tokom samih studija, s obzirom da najveći broj svršenih studenata prvi susret sa praksom ostvaruje tek po završetku studija, što je prilično kasno.
Nažalost, UCG održava trend lošeg rangiranja na relevantnim međunarodnim listama, a zabrinjava i nedostatak interesovanja i aktuelnog rukovodstva da se kroz rješavanje problema na toj visokoškolskoj ustanovi otklone prepreke ka napretku. CGO ukazuje da je ovo rukovodstvo moralo uložiti i napor u osiguranju poštovanja načela transparetnosti rada, a što je izostalo.
Neakademsko ponašanje zapošljenih nije zavrijedilo dovoljnu pažnju organa UCG-a. Tu se konstatuje nedovoljna proaktivnost, ali i neažurnost u postupcima po prijavama spornih slučajeva, iako takvi slučajevi narušavaju ugled jedinog državnog univerziteta i osnažuju nepovjerenje studenata, koje je ionako na niskom nivou. Brojni problemi vidljivi su i u kadrovskim nedostacima na svim nivoima studija, a posebno na master studijama, što slabi kvalitet mentorske podrške studentima. Postoji jasna potreba i da se omogući rad sa studentima u manjim grupama.
CGO je ranije upozorio i na nedostatak kriterijuma za upis na drugu godinu studija onih studenata koji su prethodno stekli 240 ECTS kredita, a sada je uočljiva i neujednačena praksa na fakultetskim jedinicama. Na to UCG ostaje nijem, rizikujući sudske sporove, dok se nalazi u istom riziku i u odnosu na one studente koji su platili školarinu za jednogodišnje master studije, a kojima nije obezbijeđena online nastava tokom trajanja obustave tradicionalnih predavanja zbog pandemije COVID-19 virusa.
Zabrinjava i što se studenti navikavaju na ove probleme, umjesto da se odupru i utiču na univerzitetsko rukovodstvo da ih rješava. Studenti bi, s obzirom na dovoljnu procentualnu zastupljenost u najvišim organima UCG-a, morali biti glas koji će ukazivati i inicirati rješavanje već trajućih problema.
Tijana Gračanin, asistentkinja na projektima