Za potrebe zakupa poslovnih prostorija parlamentarnih političkih partija iz budžeta Crne Gore, u periodu od 1. januara 2020. do 31. marta 2023. godine, ukupno je isplaćeno 1 701 600, 57 EUR, ukazuju podaci koje je Centar za građansko obrazovanje (CGO) dobio od nekadašnje Uprave za katastar i državnu imovinu (UKDI), u skladu sa Zakonom o slobodnom pristupu informacijama.
Za prvi kvartal 2023. godine za ove svrhe ukupno je izdvojeno 114 464,37 EUR, za 2022. godinu 540 293,28 EUR, za 2021. godinu 517 320,44 EUR i za 2020. godinu 529 522,48 EUR, po dostupnim podacima.
Podaci se odnose na 18 političkih partija: Socijalistička narodna partija (SNP), Bošnjačka stranka (BS), Nova srpska demokratija (NSD), Pokret za promjene (PzP), Liberalna partija (LP), Demokratska Crna Gora (Demokrate), DEMOS, FORCA, Demokratska narodna partija (DNP), Prava Crna Gora, Ujedinjena Crna Gora (UCG), Demokratski Savez Albanaca, Radnička partija, Pozitivna Crna Gora (PCG), Socijaldemorkatska partija (SDP), Socijaldemokrate Crne Gore (SD), Albanska Alternativa (AA), Građanski pokret URA i dvije koalicije – Albanci odlučno i Albanska koalicija Jednoglasno. Podataka za Demokratsku partiju socijalista (DPS) nema u ovom presjeku jer je ova parta u tom vremenskom periodu koristila prostorije koje su državna imovina.
Takođe, u ovom periodu, za pojedine političke subjekte plaćana su dva poslovna prostora na različitim lokacijama (NSD, Demokrate, koalicija Albanci odlučno), dok su za neke ti podaci varirali (za URA su tokom 2020. i 2021. godine sredstva izdvajana za jedan prostor, a tokom 2022. i 2023. godine za dva prostora). Mjesečna izdvajanja za ove potrebe za pojedinačne partije su varirala od 388,43 EUR do 12 375,05 EUR.
Tokom analiziranog perioda, u svakoj godini, najviše sredstava za ove svrhe izdvojeno je za NSD. Kad je riječ o onima za koje je izdvojeno najmanje, subjekti variraju, pa je tako u 2020. godini to bila Prava Crna Gora, u 2021. godini SDP, u 2022. godini Albanska alternativa, a u prvom kvartalu 2023. godine Demokratski savezi Albanaca.
I ukupno gledajući, za ovaj period najviše sredstava je izdvojeno za NSD, a najmanje za Albansku alternativu. Treba napomenuti i da su se sredstva za prostor Albanske alternative i Albanske koalicije Jednoglasno počela izdvajati tek u februaru 2022. godine, a za SD i SDP u novembru 2021. godine. Takođe, nakon što je funkcioner ove partije, Koča Đurišić, tokom 2021. godine postavljen za v.d. direktora UKID, a u aprilu 2022. godine za direktora te institucije, NSD je i jedina partija za koju su izdvojena sredstva od UKID u 2022. godini povećana u odnosu na ona iz 2021. godine, dok su svim drugim partijama ta sredstva ili smanjena ili ostala ista u odnosu prethodnu godinu.
Osvrt na ove dokumente napravljen je kroz progam CGO-a podržan kroz Core grant regionalni projekat SMART Balkan – Civilno društvo za povezan Zapadni Balkan, koji sprovodi Centar za promociju civilnog društva (CPCD), Centar za istraživanja i javne politike (CRPM) i Institut za demokratiju i medijaciju (IDM) a finansijski podržava Ministarstvo vanjskih poslova Kraljevine Norveške. Sadržaj teksta isključiva je odgovornost autora i ne odražava nužno stavove CPCD, CRPM, IDM i Ministarstva vanjskih poslova Kraljevine Norveške.
Nikola Đurašević, asistent na programima