Centar za građansko obrazovanje (CGO) smatra nedopustivim pokušaj rukovodstva Univerziteta Crne Gore (UCG) da diskredituje instituciju Zaštitnika ljudskih prava i sloboda (Zaštitnika) koja je utvrdila da je vanredni profesor UCG, Janko Ljumović, diskriminisan u postupku izbora u više naučno zvanje.
Podsjećamo da Janko Ljumović nije izabran u zvanje redovnog profesora UCG u fazi intenzivnog obračuna sadašnjeg rukovodstva sa prethodnom, na što je i CGO ranije ukazivao. Zaštitnik je, kroz sprovedeni postupak u slučaju Ljumovića, zaključio “da je UCG zasnovao odluku o izboru u akademsko zvanje ne primjenjujući kriterijume odn. materijalna pravila koje je sam ustanovio, te je takvim postupanjem povrijedio pravo na rad i prava po osnovu rada, uključujući i pravo na napredovanje na poslu”.
Umjesto da rukovdstvo UCG odmah postupi po konkretnim preporukama datim u mišljenju Zaštitnika, ono se “ogradilo od akta zamjenika Zaštitnika”, kao da je je zamjenik Zaštitnika uposlenik na UCG a ne dio nezavisne institucije!? Takođe, rukovodstvo UCG osim generalne priče o navodnoj ugroženosti autonomije nije iznijelo nijedan održiv argument zašto glasno odbija da primijeni preporuke Zaštitnika. Konačno, radi se o vrlo ozbiljnom upozorenju nadležne institucije za zaštitu od diskriminacije da rukovodstvo UCG sprovodi diskriminaciju u svojoj kući i prema tome se isto to rukovodstvo UCG moralo odnijeti odgovorno što ovdje nije bio slučaj.
Pristup i jezik koje koristi rukovodstvo UCG u komuniciranju ovog pitanja, a nije ono jedino u posljednje vrijeme, su zabrinjavajući. To nije ni na nivou onog što se očekuje od rukovodstva najstarije visokoškolske ustavnove u Crnoj Gori, niti je u nekim dijelovima u skladu sa Etičkim kodeksom UCG.
Preporuke Zaštitnika nijesu obavezujuće i činjenica je da u crnogorskom kontekstu često bivaju ignorisane. Međutim, odnos prema tim preporukama je i ogledalo (ne)odgovornosti institucija. Umjesto tendencioznih reagovanja na mišljenje Zaštitnika, UCG je morao da primijeni preporuke institucije Zaštitnika, a ukoliko ih odbija primijeniti da pruži činjenično obrazloženje za to.
Rukovodstvo UCG na ovaj način sebe svrstava u kršioca normi i nepoštovaoca institucionalnih odluka, što je neprofesionalno i suprotno duhu akademske zajednice koja bi trebalo da promoviše zakonitost.
Ukoliko se autonomija UCG, na koju se Senat UCG poziva, bude nastavila tumačiti suprotno pravilima struke onda se tu njena autonomija i završava. Ovakve situacije mogu dalje proizvesti sudske postupke, čije će odluke ipak biti obavezujuće i za ovo rukovodstvo UCG.
Snežana Kaluđerović, viša pravna savjetnica