Povodom 28. januara, koji se obilježava kao Dan zaštite podataka o ličnosti, Centar za građansko obrazovanje (CGO) apeluje na nadležne institucije da ojačaju primjenu normativnog i institucionalnog sistema u oblasti zaštite podataka o ličnosti, ali i da ulože više napora u podizanje nivoa svijesti o značaju zaštite ličnih podataka, kako bi i sami građani i građanke mogli efikasnije prevenirati potencijalne zloupotrebe.
Zakon o zaštiti ličnih podataka jasno navodi da lične podatke građana i građanki treba obrađivati isključivo u zakonom predviđene svrhe uz preduzimanje svih potrebnih mjera da se ti podaci zaštite od nezakonitog pristupa i zloupotrebe. Mnogi građani i građanke nijesu ni upoznati sa tim da su njihovi lični podaci zakonom zaštićeni, kao ni sa procedurama zaštite istih, iako je ovaj Zakon usvojen prije devet godina, a već sedam godina postoji i Agencija za slobodan pristup informacijama i zaštitu ličnih podataka.
Paralelno, razvoj modernih tehnologija otvara ogroman prostor za prikupljanje i posljedično moguću zloupotrebu ličnih podataka. Zato je važno da se ovo pitanje pozicionira u javnom diskursu, kao i da se posebna pažnja, u tom kontekstu, obrati na marginalizovane i ranjive grupe. Postale su svakodnevne situacije da građani i građanke olako ostavljaju svoje lične podatake na socijalnim mrežama, internetu, podliježu zadržavanju, fotokopiranju, ustupanju identifikacionih dokumenata, snimanju, iako ne postoji zakonski osnov koji ih na to obavezuje. CGO apeluje na građane i građanke da privatne informacije o sebi drže bezbjednim, ali i da strogo vode računa o sigurnosti podataka o nekoj ličnosti sa čijim podacima raspolažu.
Pravo na zaštitu ličnih podataka je jedno od osnovnih ljudskih prava i neodvojivi dio prava na privatnost. Svi oni koji imaju pristup tuđim podacima, a posebno oni koji dolaze iz sfere javne uprave, imaju obavezu da se prema tim podacima odnose uz poštovanjem principa zaštite podataka. Svaka zloupotreba ličnih podataka morala bi biti oštro sankcionisana.
CGO poziva Agenciju za zaštitu ličnih podataka, ali i druge nadležne državne organe, da posvećenije rade na informisanju i edukovanju javnosti o značaju zaštite podataka o ličnosti.
Konvencija o zaštiti lica u odnosu na automatsku obradu ličnih podataka predstavlja prvi dokument koji na evropskom nivou uređuje obaveze država u odnosu na zaštitu podataka o ličnosti, a otvorena je za potpisivanje 28. januara 1981. godine. Ovaj Dan obilježava se u svim zemljama Savjeta Evrope, a Savjet Evrope i Evropska komisija oblježavaju ga zajednički kao Evropski dan zaštite podataka o ličnosti.
Tamara Milaš, saradnica na programima u CGO-u