Centar za građansko obrazovanje (CGO) cijeni da velika većina crnogorskih građana i građanki ostaje privržena ključnim spoljno političkim prioritetima Crne Gore, a što se čita i iz najpoželjnijih zemalja za život i što je solidna osnova za dalji rad na njihovom inteziviranju.
CGO je, u saradnji sa agencijom IPSOS, pitao građane i građanke: „Ako ne biste živjeli u Crnoj Gori, u kojoj drugoj zemlji biste voljeli da živite“, a nalazi na ukupnoj punoljetnoj populaciji ukazuju da nešto više od trećine (32%) vidi Crnu Goru kao jedinu državu u kojoj žele da žive, dok 11% nema stav ili ne želi da odgovori. Oni koji bi svoju budućnosti vidjeli u nekoj drugoj državi kao najpoželjniju destinaciju navode Ameriku, a slijede susjedna Srbija, EU i nordijske zemlje, dok je manji procenat onih koji kao takvu vide Rusiju i druge države.
Kada se napravi analiza opredijeljenih, dakle onih koji bi željeli da žive van Crne Gore, što je ukupno 57% ispitanih, najveći je procenat onih koji vidi Ameriku kao najpoželjniju opciju, gotovo trećina (29%), zatim je tu Srbija (20%), pa Evropska unija (18%), u okviru koje je ubjedljivo najpopularnija Njemačka, dok nordijske zemlje priželjkuje 15%, a 13% bi se opredijelilo za Rusiju.
Građani i građanke Crne Gore su u značajnom broju spremni da vežu svoju budućnost za Crnu Goru, a u onim slučajevima gdje bi je vidjeli u drugim državama dominantne su one koje su zasnovane na demokratskim principima. Jasno je da veze sa Srbijom ostaju jake, odnosno najjače u odnosu na sve druge susjedne zemlje, što je razumljivo imajući da je Crna Gora dugo bila u državnim zajednicama sa Srbijom, ali i da danas postoji razvijena saradnja i promet u različitim oblastima između ovih sada nezavisnih država, kao i brojne porodicne relacije.
Pristupanje NATO savezu je doprinijelo transatlanskoj integraciji, a očito je da neadekvatna komunikacija procesa evropskih integracija i onog što se dešava unutar Unije čini da nešto manji procenat građana i građanki Crne Gore vide EU visoko na listi poželjnih u ovom kontekstu. Ovo dodatno obavezuje Ministarstvo evropskih poslova (MEP), nadležno za koordinaciju procesa pregovaranja sa EU i komunikaciju, da intezivnije i preciznije pruži sve potrebne informacije građanima i građankama. Kako aktivnosti MEP-a u ovom pravcu izostaju, ili su vrlo površne, građani i građanke nemaju uvid u stepen i značaj podrške koju EU pruža Crnoj Gori, te poslijedično u manjem procentu formiraju pozitivan stav prema samom procesu, ali i prema Evropskoj uniji.
Šire istraživanje, u okviru kojeg je bilo i ovo pitanje, agencija Ipsos je terenski sprovela za CGO od 7. do 11. novembra 2017.godine, na uzorku od 1044 ispitanika, a uzorački okvir bila je punoljetna populacija Crne Gore.
Ana Nenezić, koordinatorka programa