Povodom 21. septembra – Međunarodnog dana mira, Centar za građansko obrazobanje (CGO) poziva donosioce odluka, nadležne institucije i kreatore javnih politika da proaktivno i kontinuirano rade na izgradnji društva zasnovanog na toleranciji i međusobnom poštovanju u cilju uspostavljanja i održavanja mira.
Oružani sukobi, koji su se desili tokom devedesetih godina prošlog vijeka, destabilizovali su prostor država bivše Jugoslavije, na šta nije ostala imuna ni Crna Gora. Posljedice tih narušenih odnosa i danas se osjećaju u društvima koja nijesu daleko odmakla u procesu pomirenja.
Na žalost, odlazeća vlast je na deklarativan, ali ne i suštinski, način podržavala napore u procesu pomirenja, što nije dovelo ni do adekvatnog procesa suočavanja sa prošlošću koji bi bio ljekovit za crnogorsko društvo. Izraze toga imamo i danas, a opominjući su skorašnji i nemili događaji u nekoliko crnogorskih opština sa nacionalističkim izrazima i izlivima mržnje prema drugačijima, kroz ispisane šablonske grafite, pogrdne i nacionalističke sadržine, kojima su uništene fasade privatnih kuća u naseljima većinski nastanjenim žiteljima islamske vjeroispovijesti. Takođe, svjedočili smo nedavno i devastaciji prostorija Islamske zajednice u Pljevljima uz ostavljanje poruke “Polećela crna ptica, Pljevlja biće Srebrenica”, a ranije i progonu porodice Tomkić u Beranama. Ovi primjeri nasljeđa sistemskog zaborava i izostanka izgradnje kulture mira, uz jačanje radikalizma, opravdano su uznemirili crnogorsku javnost.
Razbijanje zidova nacionalizma i fašizma, saniranje posljedica rata na našim prostorima, podsticanje zdravorazumskog i neostrašćenog pristupa, stručnosti, principijalnosti i pomirenja, suživota, tolerancije, uvažavanja i ekonomskog prosperiteta treba da bude politički okvir i habitus svakog građanina i građanke Crne Gore. Stoga, pozivamo sve društvene aktere da svojim javnim djelovanjem doprinesu izgradnji Crne Gore u zemlju jednakih šansi za sve njene građane, bez obzira na nacionalnost, vjeru, boju kože, pol, zdravstveno stanje ili starosnu dob, odnosno zemlju u kojoj će se poštovati osnovni principi demokratije i vladavine prava. Jedino tako možemo graditi ojačati ideju mira među svim narodima i izgraditi društvo u kojem će različitost biti prihvaćena a ne prokazivana.
Međunarodni dan mira obiljeležava se 21. septembra na osnovu Rezoluciju 36/67 koju je usvojila Generalna skupština Ujedinjenih nacija. Povodom ovogodišnjeg Međunarodnog dana UN su usvojile i prijedlog da se na isti dan obilježava i Svjetski dan prekida vatre i Dan bez nasilja “kako bi zemlje članice i cijelo čovječanstvo posvetili određeno vrijeme promovisanju ideala mira i iskazivanja posvećenosti miru pozitivnim primjerima“.
Tamara Milaš, koordinatorka programa Ljudska prava